Dossier van een Wijkontsluitingsweg

De bewoners wachten al 20 jaar op versmalling

In 2003 is de Noordelijke Randweg geopend. Het uitgangspunt was dat de Van Alkemadelaan zou worden versmald (zie RIS307454 Bijlage 1 LINK).

In 2005 heeft het college schriftelijk vragen van D66 beantwoord. Deze vragen waren gesteld naar aanleiding van een petitie van Van Alkemadelaan Veilig (VAV) in verband met snelheidsoverschrijdingen en zorgen over de luchtkwaliteit. LINK 

Omdat versmalling al die jaren uitbleef heeft VAV in 2020 een herstart gemaakt. De stand van zaken is nu dat een in mei 2021 door de wethouder mobiliteit toegezegd onderzoek naar de veiligheid en leefbaarheid van de Van Alkemadelaan nog steeds niet is openbaargemaakt. Verder heeft het college op 13 juli 2021 schriftelijke vragen van Marieke van Doorn (D66) beantwoord (LINK), alsmede op 7 september 2023 schriftelijke vervolgvragen van Peter Mekers (D66), Maarten De Vuyst (GroenLinks) en Caroline Peeck (VVD) (LINK). Het college erkent dat de Van Alkemadelaan niet het bij een wijkontsluitingsweg passende wegprofiel heeft. Of de Van Alkemadelaan als zodanig ingericht kan worden zou afhangen van de effecten op het verkeersnetwerk en daarmee van de uitkomsten van een uit te voeren netwerkstrategie. Zie voor een reactie van VAV op de beantwoording van deze vragen. https://www.vanalkemadelaanveilig.nl/2023/10/08/reactie-vav-op-de-beantwoording-van-de-schriftelijke-vragen-over-de-van-alkemadelaan/

Eerder in de raad vastgestelde stukken over de Van Alkemadelaan

Dit hiervoor genoemde voorbehoud van het (vorige) college is in de door de raad vastgestelde stukken niet terug te lezen.

De Van Alkemadelaan heeft de bestemming van een wijkontsluitingsweg. Volgens de Haagse Nota Mobiliteit 2011 wordt de Van Alkemadelaan ingericht als stadslaan, met korte oversteeklengten. LINK

In de Kadernota Straten, Wegen en Lanen 2015 wordt benoemd dat wijkontsluitingswegen een wegprofiel hebben van 2×1 rijkstrook. Wijkontsluitingswegen hebben geen bestemming voor doorgaand autoverkeer. LINK

De Van Alkemadelaan is opgenomen in het Uitvoeringsprogramma 2020-2024 van de kadernota Straten, Wegen en Lanen. LINK

In de Strategie mobiliteitstransitie Den Haag 2022-2040 (RIS310664 LINK) wordt bij de inrichting van de openbare ruimte prioriteit gegeven aan voetgangers en fietsers. Een rol spelen zorgen over het toenemend aantal ongevallen en het belang van het behoud van een leefbare en bereikbare stad.

Volgens de uitgevoerde Verkenning versmallen en vergroenen is het versmallen en vergroenen van de Van Alkemadelaan niet alleen van belang voor de verkeersveiligheid maar levert dit ook grote winst op voor de Stedelijke Groene Hoofdstructuur, waarvan de Van Alkemadelaan deel uitmaakt. De bestaande bomen op de Van Alkemadelaan hebben onvoldoende ruimte en takelen hard af. Zie: RIS307454, Bijlage 1 LINK

In RIS307454 Afdoening motie ‘Onderzoek uitbreiding areaal Stedelijke Groene Hoofdstructuur’ LINK
van 15 maart 2022 staat vermeld: Het versmallen en vergroenen van wegen sluit nauw aan op opgaven in het mobiliteitsbeleid en de mobiliteitstransitie. Door versmalling van overgedimensioneerde wegen kan het wegbeeld beter aansluiten op de functie van een bepaalde weg. Een goed voorbeeld hiervan zijn wijkontsluitingswegen die nu in een aantal gevallen een profiel van 2×2 rijstroken hebben (opm. VAV: de Van Alkemadelaan). In de Haagse Nota Mobiliteit en de nota Straten Wegen Lanen is voor wijkontsluitingswegen een profiel van 2×1 rijstroken het vastgestelde uitgangspunt. Het versmallen van te brede wegen draagt bij aan de verkeersveiligheid en een leesbaar wegbeeld. Een smaller wegprofiel maakt de weggebruiker duidelijk dat hoge snelheden niet passend zijn. Versmalling van wegen verbetert ook de oversteekbaarheid voor voetgangers en fietsers, het geeft daarmee concreet invulling aan de uitgangspunten voor “omgekeerd ontwerpen” in de strategie mobiliteitstransitie (RIS310664).

Het Coalitieakkoord 2023-2026

In dit Coalitieakkoord (LINK) staat opgenomen:

De zogenaamde Stedelijke Groene Hoofdstructuur is van levensbelang voor dieren. Met het aanwijzen hiervan verplichten we ons om deze duurzaam in stand te houden en waar mogelijk te versterken. We pakken de ecologische knelpunten aan (…) en breiden deze structuur uit. Hiervoor gebruiken we de Verkenning versmallen en vergroenen en de Stikstofaanpak. (p. 33)

We zoeken naar een balans tussen de verschil­lende manieren van vervoer en hanteren hierbij het ‘STOMP-principe’ uit de Mobiliteitstransitie. Bij het ontwerpen van verkeerssituaties kijken we eerst naar een veilige situatie voor de voetganger (Stappen), dan naar de fietser (Trappen), vervolgens naar Openbaar vervoer, dan naar deelmobiliteit (Mobility as a Service) en ten slotte de Privéauto. (p. 41)

We zoeken naar een balans tussen de verschil­lende manieren van vervoer en hanteren hierbij het ‘STOMP-principe’ uit de Mobiliteitstransitie. Bij het ontwerpen van verkeerssituaties kijken we eerst naar een veilige situatie voor de voetganger (Stappen), dan naar de fietser (Trappen), vervolgens naar Openbaar vervoWe ontwikkelen een netwerkstrategie voor al het verkeer. We geven daarbij drie opdrachten mee: We willen geen doorgaand verkeer in woon¬wijken. Een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur wordt de norm in woonwijken. In de netwerkstrategie specificeren we op welke Haagse wijkontsluitingswegen we de nieuwe  landelijke categorie ‘gebiedsontsluitingsweg 30 kilometer per uur’ toepassen. De netwerk¬strategie geeft ook aan op welke wegen 50 kilometer per uur mag worden gereden, om doorstroming te bevorderen en sluiproutes te voorkomen. (p. 42)

Conclusie

De bewoners wachten al 20 jaar op een versmalling. Het aantal ongevallen neemt toe en er zijn ernstige problemen met de leefbaarheid. De raad heeft al in 2011 vastgesteld dat de Van Alkemadelaan wordt heringericht. Door het vorige college is een voorwaarde aan de herinrichting verbonden die niet uit de vastgestelde stukken blijkt. Deze voorwaarde staat haaks staat op de functie van een wijkontsluitingsweg, die geen bestemming heeft voor doorgaand verkeer en ook op de strategie Mobiliteitstransitie alsmede het versmallen en vergroenen. Het huidige college bouwt verder op dit versmallen en vergroenen en de mobiliteitstransitie. Helaas is de Van Alkemadelaan nog steeds niet als prioriteit in het Coalitieakkoord opgenomen. Na al deze jaren moet de Van Alkemadelaan nu snel aangepakt worden. Herinrichting zou gecombineerd kunnen worden met het vervangen van de riolering, die vermoedelijk van vóór de jaren 70 dateert. In 2019 is aan de binnenzijde van deze riolering een laag aangebracht. De afvoercapaciteit in onvoldoende en bewoners kampen met ondergelopen kelders. Een snelle aanpak van de verkeerssituatie op de Van Alkemadelaan is dringend noodzakelijk om kwetsbare verkeersdeelnemers te beschermen, die in toenemende mate slachtoffer worden van de huidige situatie.